स्र आणि स्त्र

तो : इस्त्रायल की इस्रायल?

मी : काय?

तो : इस्त्रायल की इस्रायल? कसा करशील उच्चार?

मी : इस्त्रायल.. अर्थात..

तो : नाही. काहीतरी चुकतंय.. इस्त्रायल नाही असू शकत.

मी : का?

तो : अरे स्पेलिंग बघ न इस्रायलचं..  I S R A E L.. it IS  इस्रायल.

मी : हो रे. खरंय. मग इतकी वर्षं आपण चुकीचा उच्चार करत होतो लिहिता, वाचता, बोलताना !!

तो : हम्म.. खरंय.

मी : पण मग आपल्याला असं चुकीचं कसं शिकवलं असेल शाळेत? अर्थात शाळेतच. इस्रायल.. सॉरी इस्रायल या शब्दाची पहिली ओळख मला शाळेतच झाली असणार. घरी कशाला आम्ही इस्रायलबद्दल गप्पा मारणार आहोत म्हणा.

तो : अरे चूक अशी कोणाचीच नाही. आपल्याला कदाचित बरोबरच शिकवलं असेल. किंवा नसेलही. पण मुद्दा तो नाही. मुद्दा हा आहे की ही चूक वेगळीच आहे. देवनागरी लिपीची चूक आहे ही.

मी : ?

तो : अरे आता बघ ना. आपण 'स्रा' कसं लिहितो? 'स' मधून तिरकी रेष देऊन.. बरोबर? पण देवनागरी वाचताना ती तिरकी रेष म्हणजे 'त्र' मधली खालची रेष वाटते. अँड देअर यु गो. स्र चा स्त्र, स्रा चा स्त्रा आणि 'इस्रायल' चा इस्त्रायल

मी : आईशप्पत !! खरंच यार.. कित्येक वर्तमानपत्र, मासिकं इत्यादी छापील ठिकाणीही ही चूक दिसते यार.

तो : आणि माझा काही अगदी दावा बिवा नाही पण ही कॉमन चूक होते ती देवनागरीतल्या स्र आणि स्त्र च्या सारख्या दिसण्यामुळे. पण अर्थातच उच्चारात बराच फरक पडतो.

मी : आयला आता मला लक्षात आलं की इंग्रजी चित्रपटात किंवा जनरल बोलताना उच्चारल्या जाणार्‍या 'इस्रायल' चं किंवा खरं तर 'इझ्रायल' चं  मराठीत बोलताना (आणि लिहितानाही) 'इस्त्रायल' कसं होतं ते.

तो : हाहाहा

मी : असे अजून बरेच शब्द असतील रे..

तो : शक्य आहे.

मी : म्म्म्म्म्म्म.... यस्स... स्रोत... स्रोत स्त्रोत... स्त्रोत स्रोत !!

तो : परफेक्ट

मी : आणि... हिंस्र की हिंस्त्र??

तो : हो रे.. हे पण तसंच वाटतंय. पण नक्की कल्पना नाही.

मी : मलाही.  बघू.. शोधावं लागेल.